Cách đây không lâu tôi có đọc quyển sách "
The power of habits by Charles Duhigg". Tôi đọc nó vào đầu năm như một sự khởi đầu tốt đẹp cho năm nay, vì chắc ai trong chúng ta cũng biết "gieo thói quen gặt số phận", thật vậy, thói quen có một sức mạnh lớn hơn chúng ta nghĩ nhiều.
Quyển sách có chỉ ra một số ví dụ rất hay trong thực tế như chuyện tại sao P&G thành công trong việc bán ra sản phẩm Febreze, một sản phẩm khử mùi tuyệt vời, chỉ một lần xịt vào nơi bạn cần, tất cả những thứ mùi khác sẽ tự động biến mất. Nghe thì hay thế nhưng P&G marketers đã phải vật lộn nhiều năm liền để bán ra sản phẩm này. Thành công không đến với P&G mãi cho đến một ngày P&G hiểu được những điều thật sự ẩn chứa trong "psychology of habit creation" của khách hàng. Một sản phẩm mới tung ra thị trường bao giờ cũng có một thử thách rất lớn, đó là lôi kéo được khách hàng dùng thử, và biến họ trở thành nô lệ cho sản phẩm đó, tức là có thói quen dùng nó mỗi ngày, càng nhiều càng tốt. Ví dụ như khoảng năm 30 ở Mỹ, chả ai đánh răng cả và cho đến một ngày một sản phẩm kem đánh răng ra đời, dù quảng cáo trên ti vi có hàng chục triệu lượt xem mỗi ngày, sản phẩm bán ra vẫn nhỏ giọt. Chỉ cho đến một ngày một nhà marketer đại tài (mình quên tên rồi) kích thích được thói quen "đánh răng mỗi ngày" của khách hàng và thay đổi được vận mệnh cả một nền công nghiệp sản xuất kem đánh răng =)
Đúng thật vậy, nhìn ra xung quanh thì sẽ thấy chúng ta chẳng phải chỉ là một mớ hỗn độn những thói quen được hình thành từ khi sinh ra, hoặc (gián tiếp) bị mấy anh marketers chèn vào? Ví dụ đơn cử đó là iPhone, một khi bạn dùng iPhone nó sẽ trở thành 1 thói quen của bạn. Apple cố gắng duy trì cái thói quen này bằng cách tạo ra những tiện ích mà chỉ iPhone có, nên khi bạn chuyển qua loại điện thoại khác bạn sẽ thấy "khó chịu, bứt rứt" trong khoảng thời gian đầu. Và hầu như hệ điều hành của iPhone từ năm này qua năm khác cũng chỉ có ngần đấy thứ, nên dù có lên dòng iPhone mới nhất thì bạn vẫn có thể linh hoạt với thói quen cũ của mình :) Sở dĩ Samsung thành công cũng vì Samsung bắt chước iPhone, tái tạo một phiên bản để bạn có thể tiếp tục thói quen của mình.
Thói quen sẽ là thứ điều khiển cuộc đời chúng ta. Ví dụ, bạn muốn tập thể dục sau giờ tan làm, nhưng về nhà một cái thì bạn thay quần áo rồi bắt đầu ngồi xem tivi. Đó là thói quen, và thói quen này là một lối mòn cho cuộc đời bạn, nó lặp lại từ ngày này qua ngày khác và sẽ rất khó để bạn có thể nhấc người lên, đi giày vào và bắt đầu ra ngoài đi chạy =) Nói đến đây mới thấy "lười" cũng là một thói quen. Hãy thử xem não bộ của bạn hiện ra hình ảnh gì khi nói đến từ "lười". Nếu bạn là một người có thói quen "lười" hoặc trì hoãn/procrastinate thì gay rồi đây... Có thể cuộc đời bạn muốn sẽ khác với cuộc đời bạn thực sự có, nếu thói quen của bạn không perfectly aligned (trùng khít) với những gì bạn muốn đạt được (trong cuộc đời).
Nếu để ý thấy, khi bạn thực hiện thói quen đó đến một mức độ nào đó rồi, gọi là expert (chuyên gia) đi ^^ thì tự động nó sẽ thành kĩ năng cho bạn, và cho bạn một thứ intuition (cảm giác) đặc biệt. Những người có kĩ năng đặc biệt và intuition như thế sẽ trở thành chuyên gia trong lĩnh vực đó (tin là như vậy đi hihi), và thành công sẽ tự đến với bạn thôi (Cái này tớ xuyên tạc ra trong sách không có có).
Vậy làm sao để bắt đầu gieo thói quen? Nói lại cái câu muôn thủa,
Gieo suy nghĩ, gặt hành động
Gieo hành động, gặt thói quen
Gieo thói quen, gặt số phận
Phương pháp để hình thành thói quen được đề cập đến trong quyển sách này cũng khá tương tự, được gọi là "Habit Loop":
Chuỗi hành động để hình thành thói quen được bắt đầu từ "Cue" tức là một cái gì đó giúp kích thích bản thân bạn muốn thực thi "Routine" - hay hành động đó, và cuối cùng là "Reward", phần thưởng bạn đạt được khi kết thúc hành động.
Hình thành thói quen mới thì sẽ dễ hơn là bỏ được những thói quen xấu cũ. Tuy nhiên nếu làm tương tự các bước trên thì bạn hoàn toàn có thể thành công. Còn rất nhiều điều hay và thú vị khác trong sách nữa mà giờ tớ không có thời gian liệt kê ra. Nói chung quyển sách rất rất hay, ai thích tâm lý học thì cũng có thể đọc để hiểu được phần nào tâm lý của mọi người xung quanh, ai bán hàng thì đọc quyển này để giỏi bán hàng hơn, ai là giáo viên thì đọc để giúp các em học sinh học tốt hơn... Bạn nào bận như tớ thì có thể download bản audio trên mạng về rồi nghe khi rảnh, tiện thể học tiếng Anh luôn.
Giờ thì xem tạm cái video anh tác giả nói:
